Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO została powołana do życia w 1972 r. Zgodnie z nazwą, jej ideą jest ochrona najcenniejszych zabytków i regionów świata, ważnych nie tylko z punktu widzenia historycznego, ale też kulturowego czy przyrodniczego.
Znalezienie się w prestiżowym wykazie, jakim stała się Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO, nie jest łatwe. Nominowane obiekty muszą spełniać szereg kryteriów, a o ich wpisaniu do rejestru decyduje specjalny komitet.
Warunkiem koniecznym, choć niewystarczającym, jest wyjątkowa i uniwersalna wartość zgłaszanego miejsca oraz jego autentyczność. Oprócz dóbr natury i kultury od 1992 r. wyróżnia się też dziedzictwo kulturowo-przyrodnicze, zwane krajobrazem kulturowym, stanowiące wyraz współzależności między człowiekiem a jego naturalnym otoczeniem. W Polsce przykładem takiego miejsca jest zespół architektoniczno-parkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej.
O niezwykłej randze małopolskiego dziedzictwa kulturowego świadczy różnorodność obiektów Światowego Dziedzictwa UNESCO na terenie województwa. Należą do nich: krakowskie Stare Miasto, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, Kopalnia Soli w Wieliczce, Zamek Żupny w Wieliczce, Kopalnia Soli w Bochni, zespół architektoniczno-parkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej, cztery drewniane kościółki: w Dębnie, Sękowej, Binarowej i Lipnicy Murowanej oraz cztery drewniane cerkwie: w Brunarach Wyżnych, Kwiatoniu, Owczarach i Powroźniku.